یوروستومی روشی است که مسیر ادرار را هنگام خروج از بدن تغییر می‌دهد. پس از جراحی، ادرار از طریق استوما (منفذی که در اثر جراحی ایجاد شده است) از بدن خارج می‌شود و در کیسه‌ای که در قسمت بیرونی بدن قرار دارد، جمع‌آوری می‌شود.
یوروستومی چیست؟
یوروستومی جراحی برای ایجاد انحراف ادرار (تغییر در مسیر خروج ادرار از بدن) است. در یورتروستومی، ادرار از طریق استوما - یک سوراخ ایجاد شده توسط جراحی - از بدن خارج می‌شود و در کیسه‌ای که در خارج از بدن قرار دارد جمع می‌شود.
سیستم ادراری چگونه کار می‌کند؟
مواد زائد و مایعات از طریق مجاری ادراری (کلیه‌ها، حالب‌ها، مثانه و مجرای ادرار) از بدن خارج می‌شوند. ادرار از مواد زائد و مایع اضافی که کلیه‌ها از خون تصفیه می‌کنند، به دست می‌آید.
ادرار از طریق کلیه‌ها، به حالب (لوله‌های باریکی که از هر کلیه منتهی می‌شود) به سمت مثانه می‌رود. به طور معمول، بدن دارای دو کلیه و دو حالب است. مثانه ادرار را جمع آوری کرده و از طریق لوله کوچک دیگری به نام مجرای ادرار از بدن تخلیه می‌کند.
چه زمانی یورتروستومی توصیه می‌شود؟
زمانی که بدن نتواند به طور طبیعی ادرار را تخلیه کند، پزشک ممکن است یورتروستومی را توصیه کند. دلایل متعددی وجود دارد که پزشک ممکن است یورتروستومی را توصیه کند، از جمله:
نقص مادرزادی مانند اسپینا بیفیدا
برداشتن مثانه (احتمالا به دلیل سرطان)
عملکرد غیر عادی مثانه
آسیب نخاعی
یورتروستومی به طور دائم جریان ادرار را از طریق یک سوراخ در ناحیه شکم، به کیسه یوروستومی در خارج از بدن تغییر می‌دهد.
اگر ادرار نتواند از بدن خارج شود، می‌تواند باعث عفونت ادراری، نارسایی کلیه و حتی در صورت عدم رفع مشکل منجر به مرگ شود.
قبل از انجام یورتروستومی چه اتفاقی می‌افتد؟
قبل از یورتروستومی، ممکن است آزمایشات زیر را انجام دهید:
آزمایشات عملکرد کلیه برای تجزیه و تحلیل خون و ادرار برای مشاهده نحوه عملکرد کلیه‌ها
آزمایشات خون
مطالعات تصویربرداری، مانند اشعه ایکس یا اولتراسوند (روشی که از امواج صوتی برای تولید تصاویر حالب و کلیه‌ها استفاده می‌کند)
یک پرستار نیز آموزش‌های قبل از عمل و تعیین محل استوما که تداخلی با چین‌های پوستی (خم شکم) یا محل بستن کمربند نداشته باشد، ارائه می‌دهد.
علاوه بر این، پزشک ممکن است آزمایشات زیر را تجویز کند:
پیلوگرام داخل وریدی
در طی این آزمایش، رنگ به داخل ورید تزریق می‌شود تا بررسی شود که پس از ورود به سیستم چه مدت طول می‌کشد تا از کلیه‌ها، حالب‌ها و مثانه عبور کند.
پیلوگرام رتروگراد
این روش شامل عکسبرداری با اشعه ایکس از کلیه و حالب است. در این آزمایش نیز، رنگ تزریق می‌شود اما به جای ورید، در حالب است.
نفروستوگرام Antegrade
در این آزمایش از اشعه ایکس برای بررسی هرگونه انسداد در کلیه‌ها و حالب استفاده می‌شود. رنگ به داخل حالب، از طریق یک لوله خارجی که قبلا قرار داده شده است، از کلیه عبور می‌کند (کتتر نفروستومی) و تزریق می‌شود.
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)
این تست یک تکنیک تصویربرداری ویژه است که از یک کامپیوتر برای جمع‌آوری تصاویر پرتو ایکس متعدد، در یک تصویر مقطعی دو بعدی استفاده می‌کند.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
یک تکنیک ویژه است که تصاویر دقیقی از قسمت‌های داخلی بدن مانند کلیه و حالب ارائه می‌کند.
پس از یورتروستومی، سیستم جدید چگونه کار می کند؟
سیستم ادراری جدید شما به روش زیر کار خواهد کرد:
کیسه خارج از استوما (روزنه شکم) قرار می‌گیرد و ادرار را از بدن جمع می‌کند.
دو قطعه برای سیستم کیسه‌ای وجود دارد، یک ویفر (چسب نگهدارنده کیسه) و یک کیسه یوروستومی. برخی افراد از کیسه یک تکه استفاده می‌کنند. ویفر قطعه دایره یا مربعی شکل دارای سوراخی در مرکز است که روی استوما قرار می‌گیرد و به پوست می‌چسبد. ماده چسبنده روی ویفر به اندازه کافی قوی است تا ادرار به بیرون از کیسه نشت نکند.
کیسه به ویفر متصل می‌شود و ادرار را هنگام خروج از بدن جمع می‌کند.
اکثر مردم به همان دفعاتی که قبل از یوروستومی از سرویس بهداشتی استفاده می‌کردند، کیسه را خالی می‌کنند ولی به طور معمول، زمانی که کیسه حدود یک سوم تا یک دوم پر است، آن را خالی می‌کنید. دریچه‌ای در پایین وجود دارد که اجازه می‌دهد ادرار بدون برداشتن کیسه از استوما در توالت تخلیه شود.
در شب، می‌توانید یک قطعه لوله انعطاف‌پذیر (کانکشن تیوب) را به دریچه روی کیسه وصل کنید تا در هنگام خواب، ادرار در کیسه بزرگ‌تری (یورین بگ) جریان یابد.
کیسه یوروستومی توسط یک کمربند، صاف روی بدن قرار می‌گیرند و محکم به پوست متصل می‌شوند. لباس روی کیسه قرار می‌گیرد و آن را میپوشاند، بنابراین برای دیگران قابل توجه نیست.
بعد از یورتروستومی چه اتفاقی می‌افتد؟
پس از یوروستومی، به شما نحوه تمیز کردن و مراقبت از استوما، پوست اطراف ناحیه و کیسه را نشان می‌دهند. همچنین نحوه و زمان تعویض کیسه را یاد خواهید گرفت.
آیا باید بعد از یورتروستومی فعالیت‌ها را محدود کنم؟
برای چهار تا شش هفته اول پس از جراحی باید فعالیت‌های خود را محدود کنید، به خصوص رانندگی و بلند کردن اجسام سنگین. قبل از اینکه بتوانید به فعالیت‌های بدنی شدید ادامه دهید، زخم باید بهبود یابد. هنگامی که استوما بهبود یافت، معمولاً می‌توانید به سبک زندگی عادی خود از جمله شنا و سایر ورزش‌های آبی بازگردید. پزشک ممکن است توصیه کند که در ورزش‌های تهاجمی مانند فوتبال یا کاراته شرکت نکنید.
چگونه باید از استوما و کیسه مراقبت کنم؟
استوما و پوست اطراف آن را با آب و صابون ملایم بشویید.
استوما را کاملا خشک کنید.
کیسه نیز باید به طور مرتب تعویض شود. کیسه قدیمی را باید دور انداخت و هر پنج تا هفت روز یک کیسه جدید قرار داد.
چه زمانی باید با پزشکم تماس بگیرم؟
باید مراقب استوما و پوست اطراف آن باشید. در صورت بروز هرگونه تغییر، با پزشک خود تماس بگیرید. تغییرات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
راش یا قرمزی ایجاد می‌شوند.
زخم‌هایی که روی پوست ایجاد می‌شوند.
در جایی که ادرار بین کیسه و استوما نشت می‌کند، ممکن است تجزیه پوست رخ دهد.
از آنجایی که باکتری‌ها و میکروب‌ها ممکن است به راحتی وارد استوما شوند، ممکن است عفونی شود و منجر به عفونت دستگاه ادراری شود. علائم عفونت عبارتند از:
ادرار تیره رنگ
مخاط اضافی در ادرار یا اطراف استوما
ادرار با بوی قوی
کمر درد
تب
حالت تهوع یا استفراغ
اشتهای ضعیف
در صورت بروز این علائم، باید با پزشک تماس بگیرید
